17 Ocak, 2024
ÇOK YAŞA SABRİ ABİ
ÇOK YAŞA SABRİ ABİ
16 Ocak, 2024
GELECEĞE SÖZ SÖYLEMEK
GELECEĞE
SÖZ SÖYLEMEK
Pek çoğumuz
bilmez; hani altının kıymetini sarrafın bildiği gibi…
Bu şehrin semaları, çocuklarının seslerini saklamakta oldukça
mahirdir. Nice sanatçılar, şairler gelip geçmiştir ve elbette; sanat zincirinin
altın halkaları günümüzde de sürmektedir…
Geleceğe/hayata söz söyleme sanatıdır; şiir… cesaret ister emek ister
dahası yürek ister… Yürekli dostlarımızdan bir tanesidir Hasan Ukdem… Şehrin
son dönemlerinde yetişen önemli isimlerimizden bir tanesidir. Lirik şiirleriyle
gönüllerimizi titreten bir sese sahiptir; onun şiirlerini okurken duygu seline
kapılıp gidersiniz. Şiirleri geleceğe kalacak olan şairlerimizden bir
tanesidir. Son dönemlerde şiir kitaplarının yanı sıra yaşadığı çevreyi anlatan “Zamanın
Behrinde Araplar” isimli önemli bir kitaba da imza atmıştır. Sesinin ve
soluğunun nice yılları devireceğinden hiç kuşkumuzun olmadığı isimlerimizden
bir tanesidir.
Geçtiğimiz günlerde “Yavaş Tahir” başlıklı bir makale paylaşmıştım…
Hasan Ukdem duygulanmış ve bendenize bir şiir lütfetmiş…
Şiir varsa; yaşam vardır… şiirin olduğu yerde duygu vardır; yürek vardır,
en önemlisi insan vardır… Teşekkür ederim sevgili dostum; kalbimin en derinlerinde,
bu şiirin, her zaman ses verecektir…
TAHİR SAKMAN
YAVAŞ YAVAŞ
Şair Tahir Sakman'a
Bal anında işler cana
Kana zehir yavaş yavaş
Cahil koşar dört bir yana
Yürür mahir yavaş yavaş
İnsan her dem kendin güder
Eksilişler hep bir keder
Nevzat gider, Seyit gider
Eskir şehir yavaş yavaş
Böyle dünyaya ne denir
Acı meyve elbet yenir
Efsunlu yıllar tükenir
Kaçar sihir yavaş yavaş
Sığar mı gönül fanusa?
Deniz ne söyler yunusa?
Sevdalıdır okyanusa
Akar nehir yavaş yavaş
Böyle yürür can kervanı
Eğirir umut kirmanı
Değişmez yolun fermanı
Gelir Ahir yavaş yavaş
Hasani de bilmez fazla
Yaşar durur düşle hazla
Ne işimiz olur hızla
Sakman Tahir yavaş yavaş
HASAN UKDEM
15 Ocak, 2024
TAHİR YAVAŞ
TAHİR YAVAŞ
Yazmanın mı yoksa susmanın
mı dayanılmaz hafifliği? Ya hatıraların dayanılır ağırlığı?
Bir kitap yazmak için 100
kitap okumak… bir makale için 100, haydi sizin gül hatırınız için 10 makale
okumanın dayanılmaz cazibesi mi? Ya gözleriniz ne der bu işe?
Zamansa zaman; buyurunuz
efendim tüm zamanlar emrinize amade?
Benim gibi “yazarak
konuşan” insanların en büyük takıntısı belki de uygun zamanlarda değil de
sürekli uygunsuz zamanlarda veya müsait olmayan zamanlarda sürekli yazmaya
çalışmanın hırsı ve ardından gelen rahatlama ve garip bir mutluluk…
Yazdıklarınızla o kadar
çok kalabalıklaşıyorsunuz ki…
Hey Tahir; geldinse vur!
Her gün mutlaka yazmak…
yazmak sürekli eylem gerektirir; merhum babam, hasta yatağında gecenin bir yarısı
gümbür gümbür bir türküyle hane halkını uyandırırdı… “Bu sazı bir gün unutursan,
o seni bir hafta unutur! Bir hafta unutursan bir ay, bir ay unutursan bir yıl
unutur, parmakların azar” derdi… Aynı yazmak da öyle her ne olursa olsun günde
bir saat… Kalem azar mı?
Şiir tam tersi; çok okuyup,
çok az yazmak… bırak içindeki çağlayanları kendi hâline… sen önüne setler
çeksen barajlar da kursan zamanı gelince patlayacaktır, unutma!
Bay Tahir; çok
tembelleştin, kafanda dönüp duran yazıları yazmalısın.
Türbe Önü’ndeki saatçi dükkânımda
ekmek parası için çabaladığım günler. Saatlerin tik takları arasında şiir
söylediğim, kendimi avuttuğum günler. Bir gün dalmışım; Yeni Konya gazetesinin
sahibi Mustafa Naci Gücüyener dükkânın kapısında beni uzun süre çalışırken izlemiş.
Ben farkına varınca şöyle demişti: “Dut yemiş bülbül gibi derler… bülbül dutu yiyince
doyar ve susar…” mücadelemin farkına varmış ve beni takdir ettiğini söylemişti.
Hem esnaf hem şair. Hem esnaf hem yazar…
Yazsan ne yazar, yazmasan
ne yazar?
Düşünüyorum da bazen “cahil
cesur olur” sözünün tam karşılığıyım. Boyumdan büyük işlere imza atmışım. İyi
ki de atmışım… hem de bir dönem kendimi çok gizlemiştim. Derviş Ozan mahlasının
arkasına sığınmış kimse beni tanımasın istemiştim. O Derviş Ozan, çok enteresan
bir adamdı; dünyaya kendince ayar verecekti… dünya ona ayar verdi; tıpkı
saatlerin ona ayar verdiği gibi ama ne çare ki o, hep ileri gidecekti!
Zincirler bir koptu ki
sormayın:
Seyit (Küçükbezirci) abi “Tahir yavaş”
derdi… Nevzat (Küçükerdoğan) abi de “Tahir yavaş” derdi ama farklıydı… Seyit abi sosyal
faaliyetlerimi, yazdıklarımı kast ederdi, Nevzat abi rakı içerken…
Her ikisi de şimdi görseydi
acaba yine Tahir yavaş derler miydi?
Ya sizce “Tahir yavaş” mı?
TAHİR SAKMAN
11 Ocak, 2024
NAMAZINIZ MÜBAREK OLSUN
NAMAZINIZ MÜBAREK OLSUN
Şefikcan’daki ilk
şivliliğim bu…
Doğrusu gelenekten uzak
yoz bir kültürün kırıntılarıyla, apartman hayatının da ötesinde devasa
yapıların, sitelerin içinde şivliliğin kaybolacağını sanıyordum, yanılmışım…
Kimilerinin “çocuk bayramı”
diye lanse etmeye çalışmasına aldırmadan, şivliliği tam da gördüğümüz gibi
geleneksel yöntemlerle yaşamaları bir yanıt gibiydi. Bir de konser
düzenlemişler… bari çocuklar için yapsaydınız, şivlilik kutlamaları sırasında
büyüklere konser… Paranız mı çok yoksa aklınız mı … Milletin parasını çar çur etmeye, geleneğimizi
sulandırmaya kalkmaya hiç hakkınız yok…
Şefikcan Parkı’nda boydan
boya yanan fenerler… belki de beni üzen tek şeydi Çinlilerin dilek fenerlerinin
gökyüzünü doldurması… Oysa bizim karpuz fenerlerimiz vardı, davul fenerlerimiz
vardı, rengarenk… sonra salça kutularını, yağ kutularını bir sopanın ucuna
çakıp içine kül doldurup sonra gaz lambasından gizlice aşırıp döküp yaktığımız
meşalelerimiz vardı…
Her ne olursa olsun
Şefikcan’daki şivlilik coşkusunu hayatımda hiç bu kadar yoğun yaşamamıştım;
daha güneş doğmadan çocuklar akın akın, kürem kürem sitelerin önünde apartman
görevlilerin dağıttığı şivliliklerle torbalarını çoktan doldurmaya başlamıştı.
Yani çok kalabalık şivlilik toplayanları görmüştüm ama bu kadarını ilk defa
görüyordum. Ve umudum geleneklerimiz adına yeniden yeşerdi, gözlerim doldu,
kalbim sevinçle, çocuk yüreklerle birlikte attı.
Yalnız bir şey var
çocuklar, tekerlemeyi unuttunuz mu?
“Şivli şivli şişirmiş
Erken olan pişirmiş
İki çörek bir börek
Bize namazlık gerek
Şivlilik, şivlilik”
Şimdi kırık leblebi, üzüm,
ceviz dağıtan kalmadı. Çocukluğumun Konya’sında peynir şekerleri de
dağıtılırdı. Gofret, çikolata nadir de olsa dağıtılırdı ve biz aramızda
haberleşir o evin kapısına dayanırdık. Şimdiki şivlilikler bayağı bayağı bir
lüks… çikolatalar, gofretler çeşit çeşit ve oldukça bol. Bunu çocukların
torbalarının büyüklüğünden anlıyorum; hepsi tıka basa dolu…
Bundan siyasi kazanç elde
etmeye çalışmanın mantığını da anlamış değilim; adam muhtar adayıymış ve parti
amblemli minibüsle şivlilik dağıtıyor… elinizi bir çekmediniz gitti…
Bugün üç ayların
başlangıcı ve akşam da Regaip Kandili… Her ne kadar kandiller bidat denilse de
keşke her bidatımız böyle olsa… Bir şiirimde “Namaz günü gelince toplamıştım
şivlilik” demiştim; şivliliğin bir başka adı da namaz günüdür şehrimizde…
Şivliliğe yüklediğimiz anlamın büyüklüğünü de gösterir bu aslında.
Şivlilik merasimi
bittikten sonra büyüklere ziyarete gidilip “namazın mübarek olsun” denilir ve
elleri öpülürdü. Düşünüyorum; o yıllarda vasıta yok, yayan yapıldak yollara düşerdik.
Annelerin, babaların mutlaka elleri öpülürdü… Akranlarımdan pek çoğunun ne
anneleri kaldı ne babaları; evde oturup kapımızın çalmasını bekleyeceğiz ama o
da sanırım nafile… bir telefon sesiyle yetinip mutlu olmayı öğrendik artık. O
da çalarsa…
Ben dindar biri değilim
(yani bu sizin genel anlayışınıza göre) ama şivliliği, kandilleri ve
âdetlerimizi, gelenek ve göreneklerimizi “dindarım” diyen pek çok insandan daha
çok önemsiyorum…
Şivlilik, Konya merkezli,
halkın yüzyılların imbiğinden geçirip şekillendirdiği kültürümüzün önemli bir
parçasıdır. Bunu Konya halkı, Konya çocukları yaşatmaktadır… tek dileğim yerel
yönetimlerin işgüzarlık edip geleneğimizi yaşatalım derken farklı boyutlara
çekmemeleridir. İnanın halkımız sizden daha iyi yaşatacaktır.
Şivlilik öğleye kadar
sürer… sonra Konya kadınlarının pişi dağıtması başlar, en az yedi kapıya… efendim
bekliyorum, şırlan yağında pişenler makbulümdür.
Namazınız mübarek olsun,
şivlilik…
TAHİR SAKMAN
ŞIRLAN YAĞINI BAŞINI SÜRMEK
ŞIRLAN YAĞINI BAŞINI
SÜRMEK
El attığınız ne varsa…
Çok üzgünüm… belki de
bunun sorumlusu benim; Yeni Gazete’de yazdığım günler, tarih 14 Eylül 1999… Merhum
Yalçın Dikilitaş ile otururken, “belediyelere gidip şivlilik toplayalım ve bu
geleneğin yaşatılması için öneriler sunalım” demiştim, demez olaydım…
Gittik, dönemin belediye
başkanlarını ziyaret ettik. Yalçın Dikilitaş, Ayşe Bağrıaçık, (ikisine de
rahmet olsun) bendeniz ve gazete çalışanları şivliliklerimizi aldık. Dönemin
Karatay Belediye Başkanı Sayın Mehmet Şen, önerilerimize ilk o sahip çıktı ve Türbe
Önü’nde şivlilik dağıttı. Sonraki yıllarda da diğer belediyelerimiz benzer etkinlikler
yaptılar ama hiçbiri şimdiki gibi özünden uzak
olmamıştı.
Kim yapıyorsa, kim
planlıyorsa; bu şehrin kültüründen geleneğinden hiç haberi yok sanırım. Geleneklerimize hiç dokunmasanız; bırakın çocuklarımız toplayabildiği şivliliklerle, yakabildiği fenerlerle,
geleneklerimizden gelen bir terbiye ve sevinç ile kutlasın… Biz Konya halkı
olarak bu köklü geleneği yaşatmasını biliriz, yeter ki siz el atmayın, Allah
aşkına…
Böyle bir günde konser düzenlemek
de neyin nesi? Üstelik çocuklara da yönelik değil… Gazzeli çocuklar için
yüreğimiz yanarken bu yaptığınızı anlamlandırmak güç… Şivliliğin dinî bir yönü
de var bunu nasıl unutursunuz? Siz muhafazakârsınız öyle mi?
O kadar para
harcayacağınıza ayağında ayakkabısı, sırtında paltosu olmayan bir çocuğu sevindirseydiniz
ve bunu da reklam etmeden yapsaydınız daha iyi olmaz mıydı?
Şivlilik; bayram değildir,
bu şehrin çocuklarının asırlardır sürdürdüğü bir gelenektir, lütfen siz
karışmayın; çocuklarımız kendi aralarında nasıl kutlayacaklarını, nasıl
şivlilik toplayacaklarını, Konyalı hanımlar nasıl pişi yapıp dağıtacaklarını
çok iyi bilirler…
Konyalılar son sözüm size;
“Namaz geçtikten sonra
şırlan yağını başınıza sürmek” istemiyorsanız geleneklerinize sahip çıkınız…
TAHİR SAKMAN
10 Ocak, 2024
ŞİVLİLİK ARTIK ŞİŞMİYOR
ŞİVLİLİK ARTIK ŞİŞMİYOR
“Şivli şivli şişirdik…”
Şivlilik artık şişmiyor…
Şivlilik meğerse çocuk bayramıymış
ya da olmuş da haberimiz yokmuş… Şaka mısınız siz?
Şehrin kültürüne hizmet
ettiğinizi mi sanıyorsunuz, yoksa bilinçli olarak mı? Yerel yönetimler olarak
ilk yapmanız gereken; şehrin hafızasını olduğu gibi korumak ve yaşatmaktır.
Bunu yaparken de özünü kaybetmediğinizden emin olmalısınız.
“Şivlilik Çocuk Bayramı…”
Nereden çıktı şimdi bu? Kırk asırdır
bildiğimiz şivlilik… Bizim bir tek çocuk bayramımız vardır; o da Yüce Atatürk’ün
çocuklara bir armağanı olan ve halkın kayıtsız şartsız hakimiyetini tescil eden
Meclisimizin açılışını temsil eden 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk
Bayramı’mızdır…
Aklıma gelmiyor değil ama
dillendirmek istemiyorum… Farklı bir niyetinizin olduğunu sanmıyorum…
Şivlilik; kırk asırdır bu
topraklarda şivlilik olarak kutlanmıştır ve bundan sonra da öyle kutlanmalıdır.
“İki çörek bir börek
Bize namazlık gerek”
Belki de bize, kültürümüzü
olduğu gibi koruyacak biraz akıl gerek…
Şivlilik…
TAHİR SAKMAN
02 Ocak, 2024
KÖKLER VE BUGÜNLER
KÖKLER VE BUGÜNLER
Bugündeki siz aslında
köklerinizdeki sizsinizdir…
Köklerinizden ne kadar
uzaklaşsanız da veya öyle sansanız da sizi yöneten; köklerinizde kodlanan
tecrübelerdir.
“Herkes, her şeyi yazmalı”
diyorum; yazar olmak gerekmiyor, anılarınızı, hayallerinizle süsleyerek
anlatmak için illaki yazar olmanız gerekmiyor. Şiir söylemek için şair olmanız
gerekmiyor; pekâlâ sıradan insanlar da şiir yazabilir, hikâye yazabilir ve
bunda da çok başarılı olabilir.
Ünlü yazarlarımız da böyle
başlamamışlar mıydı?
Kökler ve Bugünler… Eski
bir Konyalı ve tabii ki hep Konyalı kalmanın gururunu hissettiren bir
hanımefendi; Süheyla Tibet…
Öykülerini bir kitapta
toplamış… aslında o kadar çok belli ediyor ki bunların yaşanmışlıklardan
süzülenler olduğunu… ama keyifle okuyorsunuz, öyküden çok fazla şeyler
anlatıyor. Dünyanın pek çok yerini geziyorsunuz, merak ediyorsunuz…
Önce okumakta zorlansanız
da… inanamıyorsunuz; basit kurguların, anlatım hatalarının ötesine bir an
geçiyorsunuz ve usta bir yazarın kaleminden çıkmışçasına sizi çeken öyküleri
okurken şaşırıyorsunuz…
Satır aralarındaki ip
uçları; sizi şehirlerin büyülü atmosferine götürüyor ve asla bırakmıyor.
İnsanlar ömürlerinde bir
kez de olsa yazmalı… yaşadıkları çevreyi, yaşantılarını, anılarını yazmalı ki
gelecek kuşaklar da nereden geldiklerini anlasınlar…
Süheyla Tibet yazmış…
eminim bundan sonra da yazacak ve kesinlikle yazmalı… Ben, şehrin köklü
ailelerinden birine olan aidiyetinden dolayı Süheyla Tibet’in yazdıklarını ve yazacaklarını çok
önemsiyorum. Hemşehrisi olarak anılarını ve dönemin Konya’sını yazmasını
bekliyorum. Çünkü o Konya’dan geriye bir şey kalmamış olabilir ama hatıraların yaşantılarımızdaki
izlerini silebilir miyiz?
Bir dönemin şehir
kültürünü en azından satırlarda bulmak; sadece bizlerin değil, gelecek
kuşakların da mutluluğu olacaktır.
Mürekkebiniz eksilmesin;
siz yazdıkça çoğalacaktır eminim…
TAHİR SAKMAN
01 Ocak, 2024
YAŞAMAK YAZMAKTIR
![]() |
2023'ün son gününde bendeniz... |
YAŞAMAK YAZMAKTIR
Blog
sayfamda ve sosyal medyada geçtiğimiz yıl, kısa, güncel yazılar haricinde 150
civarında; şiir, araştırma, anı, biyografi, tanıtım ve belge yayımlamışım. Bunların
büyük çoğunluğunu da fotoğraflarıyla birlikte yayımladım. Bazıları ilk defa gün
yüzüne çıkarken bazılarını da yeni bilgiler ekleyerek yayımladım.
2022
yılında “Size Rağmen Yaşadım” ismiyle yaşantımı, çevremi, şehir hayatını ve
şehrin kültürünü, edebiyatçılarını, müzisyenlerini ve hayata tavır koymuş insanlarını
anlattığım yazıları 17 bölüm halinde yayımladım. Önce annemin ölümü ve sonrasında araya
ramazan girdi, günlük olarak RamaZAM Mânileri de söyleyip yayımlayınca “Size Rağmen
Yaşadım” eksik kaldı ama geçtiğimiz yıl da bir türlü dönüp tekrar yazamadım. Bu
yıl yazmayı seçiyorum.
Geçtiğimiz
yıl “Zamana Ayar Veren Ustalar / Konya Saatçileri” isimli bir dizi yazılar
yazmış yine blog sayfamda ve sosyal medyada yayımlamıştım. Ülke geneline baktığımız
zaman saatçilikle ilgili yayın azlığı hemen göze çarpmaktadır. Konya saatçileri
üzerine ise özgün bir çalışma olmaması nedeniyle bu yazılar oldukça ilgi gördü.
Baba mesleği olan saat tamirciliği ile bendenizin de uzun yıllar iştigal etmesi
nedeniyle bu yazılardan büyük keyif aldım.
Uzun
yıllar sonra eve tezgâhımı yeniden kurdum ve kendi saatlerimin bakımını
yaparken hissettiklerimi de yazıya döktüm. Tüm bu yazıları, bu yıl içerisinde biraz
daha genişleterek yayımlanacağını da buradan duyurmak isterim. Ayrıca yine bu
yıl, babam Mazhar Sakman ile ilgili bir kitabımın da yayımlanacağının müjdesini
sizlerle paylaşmaktan sevinç duyuyorum.
Genel
olarak baktığım zaman belediyedeki sanat yönetmenliğini bıraktıktan sonra beş
yıla yakın bir süredir neredeyse her gün, blog sayfamda ve sosyal medyada şehir
kültürü için önemli birçok yazı kaleme aldım. Tabii ki bu arada birçok şiir de
yayımladım…
Bizim
gibi hayatını yazmak üzerine kurmuş insanların en büyük mutluluğu yazmaktır;
yazdıkça mutlu olmanın, mutlu oldukça yazmanın keyifli döngüsüyle ne kadar okundu,
beğenildi hesabını yapmadan yazmaya çalıştım. Çok enteresan; blog sayfamın ziyaretçileri
arasında dünyanın pek çok ülkesinden insan olması beni bir hayli şaşırttı. Uzak
Doğu ülkeleri, İngiltere, İskoçya, Amerika, İsrail, Almanya, Rusya ve pek çok
Avrupa ülkesi başı çekerken sanal ortamın etkilerini de ortaya koyuyordu.
https://tahirsakman.blogspot.com/
adresinde yayımladığım yüzlerce yazı ve fotoğraf şehir kültürü için ilginç bir
kaynak olma özelliğindedir.
Belgesel
nitelikli yazılarımı bol fotoğraflı olarak yayımlamaya çalıştım… burada beni
üzen tek şey fotoğraflarımı gerek sosyal medyada ve gerekse bazı yayımlarda
ismimi anmadan, kaynağını belirtmeden yayımlamalarıydı. Bu yazıları,
fotoğrafları yayımlarken amacımız zaten paylaşılmasıydı; ancak bazı
insanlarımız kaynağını yazmaktan imtina etti.
Yazdıklarımdan
seçkiler yapıp kimisini e-kitap olarak yayımladım. Kültür Bakanlığı, Milli Kütüphane arşivlerine
girdi; sosyal medya bir gün çökerse en azından orada mevcut ayrıca bu
e-kitaplardan bazılarını bu yıl bastırmayı düşünüyorum. Önümüzdeki süreç
bakalım ne gösterecek.
Her
zaman olduğu gibi bu yıl da tek tabanca olarak; kendi fildişi kulemde,
duygularımla yaşamaya devam edip yazmayı sürdüreceğim.
Yaşamak;
yazmaktır… yaşadığınızın en büyük tanıdığıdır yazdıklarınızdır…
TAHİR
SAKMAN
31 Aralık, 2023
RUHUNUZU SELAMLIYORUM
RUHUNUZU SELAMLIYORUM
Eski yılın
enerjilerini geride bırakıyorum. Her ne yaşadıysam eski yılda; bana yeni
kapılar açtıkları için teşekkür ediyorum. Yeni yılda, yeni enerjilere sevgiyle
kalbimi açıyorum. Barış içinde sevgiyle ihtiyacım olanı tüm varlıklarla
paylaşarak, mutlu ve sağlıklı olmayı seçiyorum.
Değişen takvimle /
doğayla birlikte her an ben de tüm evrenle değişerek / değişime uyum sağlayarak
sevgi ve getirdiği mutlulukla rezonansa girerek yaşamayı seçiyorum. Bu boyuttaki
yaşam deneyimime katkı sağlayan tüm varlıklara teşekkür ediyorum.
Bilerek veya
bilmeyerek incittiğim canlar varsa onlardan özür diliyorum ve hayatıma katkıları
için teşekkür ediyorum.
Gelen yılın ve
sonraki gelecek yılların; barışın gölgesinde kardeşlikle, çocukların sevinçle
gözlerinin parladığı, zenginliklerin / doğal kaynakların adil paylaşıldığı bir
yıl olmasını seçiyorum.
Negatif enerjilerimizi
absorve ederek yaşantımızı sürdürmemizi sağlayan toprak anaya şükranlarımı sunarken;
görünen görünmeyen, büyük küçük, canlı cansız tüm varlıklara teşekkür ediyorum.
Işığımız hep birlikte
insanlık için; sevgi ve barış için parlasın…
Ruhum; ruhunuzu selamlar…
TAHİR SAKMAN
30 Aralık, 2023
BÖYLE OLUR KONYALININ İCADI
BÖYLE OLUR KONYALININ
İCADI
Kesinlikle bu…
yüzyılın buluşu, icadı; ne derseniz deyiniz!
Vallahi kafamız başka
şeye çalışmayınca; olur böyle vakalar, Konyalı hemen yakalar…
Neymiş efendim bir
lokanta etli ekmek servisi… hay Allah güleceğim tuttu…
Etli ekmek servisi
için… tövbe tövbe, aklıma geldikçe gülüyorum…
Asansör… hani şu
bildiğiniz, asansör yaptırmış, lokantasında etli ekmek servisini bununla
yapıyormuş…
Waowww denecek
boyutta iş, etli ekmek Konyalı için vazgeçilmez ama bu asansör işi var ya etli
ekmeğin de önüne geçti, haşa…
Asansörlü etli ekmek eminim
hiç yememişinizdir hemen gidin kendinize bir iyilik yapın asansörle servis
yapılan bu lokantaya gidip…
Ya kuzum, iyi
misiniz? Ateşiniz falan yoktur umarım?
Hazar bir eksikliğimiz
vardı da bulamamıştık; meğerse asansörlü etli ekmek servisiymiş eksiğimiz…
Etli ekmek fiyatları
zaten asansör gibi yukarılara doğru yükselince oradan esinlenmiş olmalı; bakmış,
hazreti etli ekmeği sıradan sunumlarla sunmak ayıp olacak, asansör doğru seçim…
Teşekkür etmekten
başka şansımız var mı?
Böylece etli ekmeğin
Konyalı için önemi bir kez daha tescillenmiş oldu. Konyalı olmayanın bunu
anlaması bir hayli zor.
Hazreti etli ekmeği selamlıyorum;
umarım bizi affeder şimdiye kadar bunu düşünemediğimiz için…
TAHİR SAKMAN
29 Aralık, 2023
OYUK FOTOĞRAFLAR
OYUK FOTOĞRAFLAR
Şimdi dijitale
geçince fotoğraflar, özellikle gençler fotoğraf oymanın ne olduğunu elbette
bilmezler…
Eski dostluklar, aile
fotoğrafları, evlilik, nişanlılık hatıraları arasında yer alan fotoğraflar;
dostluklar, nişanlılıklar, evlilikler bittiği zaman veya grup fotoğraflarında
istenmeyen birisinin ya yüzü karalanır ya da istenmeyen kişinin olduğu bölüm müsaitse
itina ile kesilerek çıkarılırdı.
Fotoğraflar elbette
çok şey anlatır; bir fotoğraf, fotoğraftan öte bir şeydir. Hikâyesi vardır, geçmişi
vardır, belgedir… fotoğraf yaşayan bir objedir; siz ölseniz, fotoğrafınız yaşar…
Fotoğraf bir anlamda;
hayatı bir karede dondurmaktır… Her fotoğrafın, okuyabilene söyleyeceği çok
şeyi vardır, başlı başına bir mesajdır fotoğraf…
Elimde yarısı oyulmuş
bir fotoğraf var, 1940’lı yılların sonu olmalı; babam Mazhar Sakman çok şık bir
kruvaze takım elbise giymiş, kıyafeti beyaz gömlek ve kravat tamamlıyor ve
yüzünde çok mutlu olduğunu gösteren bir ifade… Takım elbise belli ki usta bir
terzinin elinden çıkma; omuzlar tam yerinde, beli hafifçe oturmuş. Yakasında çiçeği
sembolize eden bir rozet… Pantolonunda jilet gibi keskin bir ütü ve babam çakı
gibi, filinta… Ayakkabıları boyalı, kenarlarındaki hafif çamur nazarlık gibi
duruyor.
Önünde, merhum Raci
abim, 8-10 yaşlarında olmalı. Yine usta bir terzi elinden çıktığı belli tarz bir
ceket, beyaz gömlek ve kısa pantolon, yüzünde buruk bir sevincin kırıntıları… Fotoğraf
İzmir’de veya babam Samsun Lâdik Akpınar Köy Enstitüsü’nde öğretmen olarak
görev yaptığı, bando kurduğu yıllarda Samsun’da çekilmiş olabilir.
Fotoğraf buraya kadar…
itina ile buradan oyulmuş… beyaz bir ceket ve desenli bir eteğin kenarları görünüyor;
muhtemelen babamın ilk eşi Tomris Hanım… Fırtınalı bir aşk ve evlilik…
Kim oydu fotoğrafı
bilmiyorum; babam ayrıldıktan sonra kesmiş olabilir veya belki annemin eline
geçmiş, fotoğrafı yırtmaya kıyamamış ama kıskançlık krizine girip oradan kesmiş
olabilir… İkinci şık bana daha yakın gibi göründü. Fotoğrafla ilintili hiç
kimse hayatta olmadığı için sorma imkânımız yok…
Ben hiç fotoğraf
oymadım… ama yakmışımdır; yakıp küllerini rüzgâra vermişimdir, enerjisi havaya,
suya, toprağa karışsın diye. Şimdi dijital ya fotoğraflar, iki tuşun başında,
sonsuzluğa yollamak…
İnsanların duygularını,
düşüncelerini, karakterlerini bir bakışta gösterebilir bir fotoğraf… Fotoğraflarınıza
sahip çıkınız, dijital, üzerinde oynamalar yapılmış olmasın ama…
Geriye bir tek soluk
fotoğrafınız kalacak bir gün… hüzün yağmur gibi inecek geriye kalanların
üzerine ve ışığınız düşmeyecek artık fotoğraf karelerine…
Yarın gidin usta bir
fotoğrafçıda fotoğraf çektirin ama eski usul olsun… hani eskiden Kayalı Park’ta
Hacı Hasan Camisi’nin yan tarafında üç ayaklı, sehpalı şip şakçılar vardı ya… fonda
duvara asılmış siyah bir örtü üzerine eğri büğrü bir yazı: Konya Hatırası… İdam
sehpası gibi görünürdü bana, nedense çok korkardım. Fotoğrafçı, siyah kolçağın
içine elin sokup beni orada boğacakmış gibi gelirdi. Ne karıştırırdı bilmem… sehpanın
üzerindeki kutunun kapağını çıkarınca “kuş çıkacak” diye soluksuz beklerdim… o
kuş hiç çıkmadı…
İplikçi Camisi’nin
yanında Foto Rengin vardı, en güzel fotoğraflarımı orada çektirmiştim. Haftalık
çektirirseniz yanında hediye olarak büyük boy, karton çerçeveli fotoğrafınızı
da hediye olarak verirdi. Kalemle rötuş yapardı. İyi ustaydı, zanaatkârdı… Şimdi
bilmem kaç bin dolarlık makinelerle “fotoğraf sanatçısı” olunuyor…
İlk fotoğraf makinemi
ve ilk dersi Cahit Sağlık ustadan almıştım. Uzun ömürler dilerim.
Bir hatıra bırakın
dostlar; belki sizden sonra ailenizden birisi çıkar, o fotoğraf üzerine kafa
yorar ve sizin yokluğunuzda yağmur gibi inen hüznü dağıtır, sıcak tebessümlerle
sizi anarak…
Işığınız hep parlasın…
TAHİR SAKMAN
28 Aralık, 2023
FOTOĞRAFLARA SAKLANAN ZARAFET
FOTOĞRAFLARA SAKLANAN
ZARAFET
Zamana her şey yenik
düşüyor, fotoğraflar hariç…
Ciddi sayılabilecek
sayıda bir fotoğraf arşivim var ve bunların pek çoğu ailemize ait… Bir dönemi
kısa yoldan anlatmaya yetiyor…
Elimde bir fotoğraf
var; o da diğerleri gibi zamana yenilmemiş ve bir dönemi anlatıyor… o dönemlere
ne oldu kuzum?
Fotoğrafı doğru
okursanız…
Halamın ilk eşi,
Ziraat Bankası müfettişlerinden Vedat Bey’dir. Görev icabı yurdun pek çok
yerini dolaşmış ve gördüğü her yeri fotoğraflamış, yetmemiş arkasına daktilo
ile kırmızı yazılarla yılını ve neresi olduğu hakkında notlar düşmüş.
Zigana Geçidi’nde,
Samsun’da gemide, Iğdır’da, Konya Hatıp’da… emek verilmiş onlarca fotoğraf bize
kalan şimdi, hepsi de belgesel niteliğinde.
Halam saklamış, babam
saklamış, ben de saklıyorum, benden sonra ne olur bilemem…
Vedat Bey’in soyağacı Giritli Sırrı Paşa’ya dayanıyor. Osmanlı vezirlerinden, Bağdat ve Girit’te
valilik yapmış olan Sırrı Paşa’nın eşi de şair ve besteci olan Leyla Saz
Hanımefendi. Ve onların çocukları olan Cumhuriyet döneminin önemli
mimarlarından olan Vedat Tek’in ismini taşıyor, Vedat Bey… Sırrı Paşa din adamı
ve edebiyatçı kimliğiyle de tanınmaktadır. Kur’an tefsiri de yapan Giritli Sırrı
Paşa’nın “Mektubat-ı Sırrı Paşa” isimli bir de kitabı vardır.
Sonraları Vedat Bey’in
önceki eşinden olan Tomris Hanım ile babam evlenecekler ve bu evlilikten önce
abim Raci Hakkı sonra Vedat abim doğacaklardır. Vedat abimin ismi bu şekilde
verilmiş. Çok sonraları babam Tomris Hanım’dan ayrılınca annem Akile Hanım ile
evlenmiş ve bu evlilikten de kız kardeşim Vesile ile bendeniz doğmuşum. Annelerimizin
ayrı olması abilerim ile ilişkilerimde hiçbir zaman sorun olmadı hatta bunu hiç
hissetmedim bile… İki abim de her zaman yanımda oldular. Raci abimi kaybettik,
Vedat abim, ailemizin en büyüğü ve onuru olarak sanat hayatını sürdürmekte ve sırtımızı
dayadığımız bir çınar gibidir; gölgesi üzerimizden eksik olmasın…
Babam anlatırdı;
Vedat Bey’in annesi de Girit göçmenlerinden, tek kelime Türkçe bilmezmiş, Rumca
konuşurmuş ama Türkoğlu Türk bir aile. Ne kadar enteresan bir coğrafya… Türkçe
bilmeyen Rumca konuşan Türkler, Rumca bilmeyen Türkçe konuşan Rumlar… Ve arkası
savaşlar, göçler, acılar… Anadolu gerçekten insanların buluşma, kaynaşma
noktası…
Fotoğraf, 1950’li
yıllardan… Vedat Bey’in ve halamın zarafetine bakar mısınız? Vedat Bey’in
üzerinde beyaz pantolon, yine beyaz, muhtemelen İtalyan ayakkabıları ve koyu
renk ceket, gömlek kravat… Hepsi özenle seçilmiş, halamın üzerinde beyaz
ayakkabı, göğüs dekoltesi biraz cesur, işlemeli bir elbise ve takılar…
başındaki tokaya varana kadar hepsi ince bir özenin ifadesi… ve bakışlardaki
derin ama saygılı bir sevgi… ta o günlerden bize bir mesaj verir gibi…
İzmir’de, Hamza
Rüstem tarafından çekilen bu stüdyo fotoğrafı nereden nereye geldiğimizi de
anlatıyor.
Hangi yıllarda
yaşamak istersiniz? Günümüzün rüküş, takma kirpikli, boyalı, botokslu,
estetikli… kirli sakallı, skinny kotlu, saç baş karışmış …
Yaklaşık 75 yıllık bu
fotoğrafa bakıp siz de mi iç geçireceksiniz?
Biri bizi dürtse de o
yıllara geri dönsek?
Fotoğraflara saklanan
zarafet şimdi içimizi acıtıyor; ağlamaya bile cesaretimiz yok artık…
TAHİR SAKMAN
27 Aralık, 2023
KARTPOSTALLARDA KALDI İNCELİKLER
KARTPOSTALLARDA KALDI
İNCELİKLER
Ah o incelikler, ince
düşünceler, ince insanlar… neredeler?
Hangi atlara binip gittiler?
Duygularını nereye gömdüler?
Bir yılbaşı telaşı
başlardı 15 gün önceden; Kayalı Park’ın karşısındaki PTT binasının önüne kartpostal
satıcıları
tezgahlarını kurardı. Binlerce tebrik kartına bakmalara doyamazdınız.
Renklisi, renksizi, kabartmalısı,
Konya manzaralısı… Konya kartlarını mutlaka Alâaddin Köşkü’nün şemsiyesi ile Mevlâna
süslerdi. Sonraları müziklisi bile çıktı bu kartların. Almasak da alamasak da
saatlerimizi burada geçirirdik. Günün sonunda en ucuzu hangisiyse ondan alırdık
belki ama fiyatının ne önemi vardı ki?
Ak kâğıt üzerine dökülen
gökyüzü dolu, özlem dolu satırlar… Saygılı ifadeler, hürmetler, el öpmeler. Önce
büyüklerden tebrik gelmesi ayıp olacağından erkenden yollardık biz küçükler. Büyüklerse
biraz ağırdan alır, küçüklerden gelmesini beklerlerdi…
O tebrik kartlarının ruhu
vardı; konuşurdu, sevgi doluydu…
Haydi sarılın telefonunuza;
ruhunu kaybetmiş cümlelere, kısalttığınız kelimelerle…
Merhum halam Gülizar Hanım’ın
ikinci eşi merhum Albay Raşit Başeğmez’di… İzmir’den babama tebrik yollamış;
damgasından okuyabildiğim kadarıyla yıl 1966…
Tebrikteki ölçülü ama
sevgisini aradan geçen bunca yıldan sonra bile hissedebildiğim enerji yüklü
kelimelerle…
Hepsi rahmetli oldu;
tıpkı, bizim tebrik kartlarımız gibi…
O dönemlerde hiç
duymamıştık, yılbaşı karşıtı konuşmaları veya alternatif kutlamaları…
Biz mi değiştik zaman
mı? Ama kartlar aynı duruyor; zarafetse lügatlerden çıkıp geleceği günü
bekliyor…
Ah o incelikler, kartpostallarda
kalmasın incelikler…
Mutlu yıllarınız
olsun…
TAHİR SAKMAN
25 Aralık, 2023
DİKKAT AŞIRI SEVGİ VE SANAT İÇERİYOR
DİKKAT AŞIRI SEVGİ VE
SANAT İÇERİYOR
Ne zamandır duruyor
çalışma masamın üzerinde…
Bir çocuğun yaratıcı
/ hayal gücünü temsil ediyor; tertemiz bir dünya, sıcak evler, mutlu yuvalar ve
bir temenni “mutlu yıllar…”
Torunum İnci Duymaz
yapmıştı yıllar önce ve bir yılbaşı akşamı dedesine yani bendenize hediye
etmişti. Ne kadar ince bir düşünce… emek, sanat ve koşulsuz sevgi içeriyor…
hatta üşenmemiş ona kendi başına ayakta durması için koliden kaide bile yapmış…
Annesi, kızım Sevgi
de henüz ilkokula giderken “Ütü” ismiyle mizah dergisi çıkarmıştı. Beğendiği
karikatürleri, fıkraları ve kendi çizimlerini bir kâğıda yapıştırıyor sonra
onları fotokopiyle çoğaltıyordu. Ve ailemizin tüm fertlerini zorunlu olarak
abone yapmıştı… Genlerimizde var sanat, edebiyat; babaannem Vesile Sakman’dan
gelen…
Ah çocuğum; keşke senin
dünyan kadar bu dünya da saf olabilseydi…
Sevgi ve emek dolu
dünyanda dedene yer verdiğin için çok mutluyum. Dedeni, hep mutlu olarak hatırlamanı
ve sevgiyle anmanı dilerim…
Yıllarının mutlu
geçmesini seçiyorum…
TAHİR SAKMAN
24 Aralık, 2023
NE KADAR HATA O KADAR YAŞAM
NE KADAR HATA O KADAR
YAŞAM
Pek çok tanıdığım bu
yaşları göremedi…
Hayat bana öyle bir
serüven sunmuş ki birlikte yazdığımız nice hikâye, anılarımı süslüyor…
Pek çok hata yaptım;
iyi ki yapmışım, yeni baştan başlasaydım hayata, Borges ustanın dediği gibi
aynı hataları yapardım… Hata yapmasaydım, yaşamın keyfini nasıl çıkarabilirdim
ki?
Yarın yeniden
başlasam hayata ki hep öyle aslında; her yeni gün, yeni hatalar yapmam için
bana hep yeni, yepyeni fırsatlar sunuyor… teşekkür ederim, teşekkür ederim,
teşekkür ederim.
Ne kadar hata, o
kadar yaşam…
Başlasaydım ta en
baştan; yine aynı hataları yapmaktan büyük keyif alacağımdan hiç kuşkum yok: yine
severdim insanı, yine güvenirdim ona sonsuza dek… tüm canlılara / varlıklara
sonsuz saygım yine olurdu; canlı cansız, görünen görünmeyen, büyük küçük, her
varlığa yine bu boyuttaki yaşam serüvenime eşlik ettikleri için minnet duyardım…
66’ya bağlarken…
hayat aslında çok uzun… uzatmak sizin elinizde; ne kadar anı varsa
belleğinizde, o kadar uzun yaşamışınız demektir. Bir takvim yaprağı değildir
hayat; ne kadar doldurduğunuza bağlı her şey…
Naçizane, yayımlanan
kitap sayım 21 olmuş… yeni yaşlarda, yeni kitaplarda buluşmayı seçiyorum.
Uzun ömrün kısa sözü;
yaşadım ve yaşamaya / hata yapmaya devam ediyorum…
Ruhum; ruhunuzu
selamlar…
TAHİR SAKMAN
20 Aralık, 2023
SANATSAL/KÜLTÜREL TACİZLER
SANATSAL/KÜLTÜREL TACİZLER
Yaklaşık son beş
yılımı sosyal medyada, son üç yılımı da blog sayfamda yazarak geçirdim.
Düşüncelerimi, duygularımı, anılarımı, bildiklerimi, inceleme ve
araştırmalarımı, şiirlerimi hiçbir art düşünce taşımadan, saklamadan,
kıskanmadan yayımladım. Bugünlerde kitap çalışmalarım nedeniyle sosyal medyaya
biraz ara verdim. Önümüzdeki süreçte yine devam edeceğim.
Bu bilgilerin,
belgelerin bazılarını e-kitap formatında kitap bütünlüğünde de blog sayfamdan
da ücretsiz olarak paylaştım. Elimdeki belgeleri, fotoğrafları kıskanmadan
şehir kültürünün istifadesine sundum.
Bunlardan herhangi
bir beklentim olmadı; şehir kültürüne hizmet etmekten başka bir amacım olmadı.
Bazı şiirlerimi izin
almadan kitaplarında yayımlayan belediyeler ne hikmetse benim çektiğim veya
arşivimde aileme ait olan fotoğrafları da yayımlıyorlar. Tabii ki izin almak
gibi veya en azından altına “Tahir Sakman” gibi bir açıklama yapmaya gerek
duymuyorlar.
Üstelik bunu kültüre
hizmet adı altında ve kültür adamı unvanlı insanların -ki hepsi tanıdığım
insanlar- yapması daha üzücü oluyor.
Alıntıladığınız eserlerin
kaynağını yazmak, çalışmanıza gölge düşürmez; tam aksine değeri artar. Adamlar kalkıyor
benim çektiğim fotoğrafı hiçbir açıklama gereği duymadan kitaplarında
yayımlıyorlar. Aileme ait olan ve arşivimde sakladığım ve isteyen herkese
memnuniyetle hiçbir beklentim olmadan verebileceğim fotoğrafları paylaşmadan
lütfen izin alın veya ismimi yazın. Sizden başka bir beklentim yoktur. Bu benim
yasal bir hakkımdır.
Arkadaşlar; sayın editörler,
lütfen ya şiirlerime, fotoğraflarıma yer vermeyin ya da izin alın ve altına
mutlaka fotoğrafın / şiirin kaynağını yazın. Bunun aynı zamanda “Telif Hakları Yasası”
gereği bir zorunluluk olduğunu lütfen unutmayın…
Lütfen sanatsal / kültürel tacizlerinize devam etmeyin…
TAHİR SAKMAN
15 Aralık, 2023
SÖZ
SÖZ
Sana söz Konya bin kez daha tövbe
Sarhoş sokaklardan geçmeyeceğim
Sevgilinin gözlerine kanıp da
Vallahi son kez içmeyeceğim
Günah sevap Tanrı ile aramda
Fetvamı verir top şimdi hocamda
Ne verdiyse Tanrı fakir soframda
Rakı şarap bira seçmeyeceğim
Vazgeçmişim hayalinden düşünden
Hatırlama Konya dünden bugünden
Sildim ayak izlerimi göğünden
Kanatsız bir daha uçmayacağım
TAHİR SAKMAN
Kaydol:
Kayıtlar (Atom)