YAŞAM SEVGİYLE BAŞLAR

17 Eylül, 2025

BALCAN TİRİDİ


 

BALCAN TİRİDİ
 
“Namaz, niyaz, boğaz…”
 
Konyalının düsturudur gibidir bu deyim… Boğaz olmazsa, ne namaz olur ne niyaz… Belki de bu nedenledir yemeğe düşkünlüğümüz…
 
Mevlevî mutfağında boğazdan amacın ibadet ve taat için gerekli enerjiyi sağlamak olduğu bilinirse, bu deyimi anlamak daha da kolaylaşır…
 
Yemeklerimiz yağlıdır ve karbonhidrat açısından oldukça zengindir. Hamur işleri Konya mutfağında ön plana çıkarken, çiftçi memleketi olduğumuzdan dolayı toprakla sürekli haşır neşir olmamız bunu gerektirmiştir. Bu durum doğal bir zorunluluktur.
 
Bugünlerde “yerli” sebzeler yavaş yavaş vedaya hazırlanırken… Anamın balcan tiridi aklıma düştü… Koskoca yaz biterken balcan tiridi yemeden uğurlamak ayıp olacak! Her ne kadar Kumköprü balcanı artık tarih kitaplarında yer alsa da… Aslında Kumköprü’nün kendisi de tarih olmuş…
 
Bir gün zaman ayırın Kumköprü, Uluırmak, Sedirler vs. … cesaretiniz varsa bir gezin, gözlerinize hakim olamayacaksınız; bağlarımız, bahçelerimiz betona, ranta kurban edilmiş… ve belki de o eski ihtişamlı günlerden sarkan bir asma yaprağının feryadını duyacaksınız…
 
Cesaretiniz var mı?
 
Her neyse şükür ki hâlâ o elleri öpülesi ninelerimiz küçücük bahçelerinde yetiştirdikleri avarları pazarlara getiriyorlar… Diyorum ki belediyeler bu ninelerimizden pazarlarda işgaliye ücreti almasa ne olur ki batarlar mı? Onlara madalya taksak yeridir. Çoktan hak ediyorlar, onların sayesinde yerli sebzelerimizi hâlâ taze taze yiyebiliyoruz.





 
Kumköprü balcanı olmasa da yerli patlıcan aldım Muhacir Pazarı pazarından… Gerisi eşime kaldı… Hiç abartısız, süslemesiz, natürel ama lezzet patlaması Nirvana… Patlıcanları eşim küçük doğrar ve tandır ekmeğinin üzerine…
 
Aman Allah’ım tutmayın beni…
 
Tiridin çok çeşidi var şehrimizde ama bu balcan tiridi çok başka… Üzerine yoğurt da ilave edebilirsiniz hatta tereyağı da… biberle, domatesle, maydanozla süsleyebilirsiniz, ben natürel olmasını tercih ediyorum, yoğurdun üzerine tereyağı eklerseniz ağırlaşacaktır.  Oldukça da ekonomik bir yemek, bayat ekmeklerinizi değerlendirebilirsiniz.
 
Eşimin rahmetli büyükannesi Şerife ninemiz tirit için “evin arkasını dolanmadan erir” derdi ama o toprakla çalışanlar için söylenmiş olmalı, bizim gibi tiridin üstüne iki saat uyku çekenler için değil!
 
Kendinize bir iyilik yapın; Hatçabanın yetiştirdiği balcanlardan bulun… Mutlaka balcan tiridiyle yaza elveda deyin…
 
Sonra kış gelsin, kar yağsın şöyle iki metre o zaman da size küflü peynirden bir tirit yaparım. Bir sündürme, bir papara…
 
Konyalıda ne tirit biter ne yarenlik…
 
TAHİR SAKMAN





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Yorumlarınız kişisel haklara ve yasalara uygun olmalıdır, yorumlarınızdan dolayı sorumlu olacağınızı lütfen unutmayınız.