İKİ DURNAM GELMİŞ AKLI GARELİ (DURNALAR)

 

İKİ DURNAM GELMİŞ AKLI GARELİ (DURNALAR)
 
Konya oturak repertuvarı aynı zamanda Konya türkü repertuvarıdır. Bir başka ifadeyle oturaklarda yaşamayan türkü şehirde de yaşamamıştır. Konya oturaklarında çok önemli bir yere sahip olan Durnalar (Turnalar) türkümüz de bunlardan bir tanesidir.
 
Halk kültürümüzde turnaların (flamingo) önemli bir yeri vardır ve bundan da Konya elbette etkilenmiştir. Baharda ülkemize göç eden bu uzun bacaklı iri kuşlara görünüşte aleni bir kutsiyet izafe edilmemesine rağmen yine de “mübarek bir hayvan” olarak görülür.  Genellikle sazlık alanlarda yaşayan turnalar göç etmesinden olsa gerek, yardan / sıladan haber getiren ve hasreti sembolize etmesinin yanı sıra; özgürlük, güzellik, bolluk, bereket simgesi olarak da kabul edilir. Eşlerine olan sadakati ve vefaları nedeniyle de sadece ülkemizde değil birçok ülkenin halk kültüründe de yer etmiştir.
 
Türkü; Konya oturaklarının vazgeçilmezleri arasındadır ve en çok okunan türkülerimizden bir tanesidir. Yanık ezgisi insanların yüreğine işlerken belki de dinleyenler; turnaların türkünün nağmelerinden çıkıp yardan kokular saçmasını beklemiş olmalıdır. Belki bir yavuklu belki bir asker yolu belki de gurbete giden bir yakınından haber gözlemiş olmalıdır.
 
Merhum babam Mazhar Sakman bu türküyü çok yanık okurdu… Youtube’de gözüme çarptı Murat Yaylacı isimli bir arkadaşımız paylaşmış. Video’nun sonunda kaydı aldığı İbrahim Küçükdoğru’ya da teşekkür ediyor.
 
İbrahim Bey İsmilli… Elinde birkaç kayıt olduğundan bana da bahsetmiş ve bir kısmını benimle paylaşmıştı. Babası, oturaklara meraklı bir adammış ve babamla da iyi dost olduklarını da anlattı. Kayıtlar 1976 yılında İsmil’de düzenlenen bir oturakta yapılmış. Cümbüş çalan merhum Abidin Özlüoğlu olmalıdır. Babam bu tarihte 66 yaşındadır ve yaşına göre de oldukça iyi okumaktadır. Bende turnaların kaydı var ama bu kayıt yoktu. Murat Yaylacı ile İbrahim Küçükdoğru’ya teşekkür ediyorum.
 
Video kapağında yer alan fotoğraf ise oaha önceki yıllarda çekilmiştir ve fotoğrafın aslı bendedir. Fotoğraf; Sarıyakup Caddesi’nde, nice oturağa şahitlik etmiş olan bağ evimizde çekilmiştir.

 
Türkünün notasını da yazan babam, 13 Mart 1963 yılında Konya’da, Şehir Postası gazetesinde yayımlamıştır.   
 
TAHİR SAKMAN